Kalıp Altı İskele Yönetmeliği
Kalıp Altı iskele Yönetmeliği 06.11.2021 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girdi.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, inşaat iskelelerindeki kazaların önüne geçmek için kalıp ve taşıyıcı kalıp iskelelerinin projelendirilmesinin zorunlu olacağı düzenlemeyi hayata geçirdi.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, betonarme yapılarda kullanılan kalıp ve iskeleler için bir dizi standart ve güvenlik kriterini içeren düzenlemeyle iskelelerde yaşanan kazaların önüne geçmeyi planlıyor.
Kalıp ve kalıp altı iskelenin sadece tecrübeye dayalı yapılması ve artan kazalar üzerine harekete geçen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) akademisyenleri ile iskele kazalarına kesin çözüm üretmek amacıyla çalışma yürüttü. Böylece “Bina İnşaatlarında Kullanılacak Ahşap ve Metal Esaslı Kalıpların ve Taşıyıcı Kalıp İskelelerinin Tasarım, Hesap ve Yapım Esasları Hakkında Tebliğ Taslağı” hazırlanarak, Bakanlığın internet sitesinde görüşe açıldı. Düzenlemeyle Bakanlık, betonarme yapılarda kullanılan kalıp ve iskelelerin yeni standartlarını ve güvenlik kriterlerini belirledi.
PROJE OLMADAN KALIP VE TAŞIYICI KALIP İSKELE KURULAMAYACAK
Buna göre, hazırlanan tebliğin yayımlanmasıyla kalıp ve taşıyıcı kalıp iskelelerinin projelendirilmesi zorunlu oldu. Kalıp ve iskele projesi, inşaatın statik proje müellifi olan inşat mühendisleri tarafından hazırlanacak. Tebliğ taslağına göre, kalıp ve taşıyıcı kalıp iskelelerinin, performans ve tasarım gerekleri ve bağlantı noktalarına dair hesaplamalar ve çizimler ilgili tüm detaylar proje müellifince hazırlanacak. Bu dokümanlar, yapı sahibi veya kanuni vekillerince yapı ruhsatiyesi almak için sunulan müracaat dilekçesi ekinde ilgili idareye teslim edilecek.
Yapı ruhsatının onayını müteakip gerekli hallerde tadilat ruhsatı düzenlenerek, kalıp ve taşıyıcı kalıp iskelesinde kullanılacak malzeme, boyut, mekanik özellikler ve uygulama detaylarında değişiklik yapılabilecek. Toplam yapı inşaat alanı 500 metrekareyi geçmeyen konut binaları ile 3194 sayılı İmar Kanununun 27’nci maddesi kapsamında, yapı ruhsatı düzenlenmeden inşa edilebilen binalar haricinde, taşıyıcı kalıp iskelesi olarak “ahşap” malzeme kullanılamayacak.
Kalıp ve taşıyıcı kalıp iskelesi malzemeleri her kullanımdan önce şantiye şefince kontrol edilecek. Ayrıca, kalıp ve iskele kurulumu kontrol tutanağı düzenlenmeden beton döküm işlemine müsaade edilmeyecek. Kalıp ve iskele sökümünden önce de kontrol tutanağı düzenlenecek. Söz konusu düzenlemenin 2021’de hayata geçirilmesi planlanıyor.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığından:
BİNA İNŞAATLARINDA KULLANILACAK AHŞAP VE METAL ESASLI KALIPLARIN VE TAŞIYICI KALIP İSKELELERİNİN TASARIM, HESAP VE YAPIM ESASLARI HAKKINDA TEBLİĞ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı bina inşaatlarında betona mukavemetini alıncaya kadar şekil vermek üzere tesis edilen ahşap ve metal kalıplar ile beton dökülen kalıpları taşıyıcı ve destekleyici ahşap ve metal kalıp iskeleleri için hesaplama, projelendirme ve yapım esaslarını, asgari malzeme özelliklerini, konstrüktif kuralları ve güvenlik kriterlerini belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununun bina tanımı kapsamına giren yapıların inşasında ahşap ve/veya metal malzemeden tesis edilecek kalıp ve taşıyıcı kalıp iskelelerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ, 3194 sayılı İmar Kanununun 1 inci ve 22 nci maddeleri ile 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 97 nci ve 107 nci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakanlık: Çevre ve Şehircilik Bakanlığını,
b) İlgili idare: Yapı ruhsatı düzenlemeye yetkili idareyi,
c) Kalıp: Prizini almamış betonun yerleştirildiği tüm yüzey, kenar ve bunların bağlantı bileşenlerini içeren sistemi,
ç) Proje müellifi: Statik proje müellifi olan inşaat mühendisini,
d) Taşıyıcı kalıp iskelesi: Betonun kendini taşıyabilecek dayanıma ulaşana kadar beton, donatı ve kalıpları taşımak ve destek sağlamak amacı ile yerleştirilen tüm bileşenleri,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Esaslar, Tasarım ve Hesap Esasları
Genel esaslar
MADDE 5 – (1) Bu Tebliğ kapsamındaki inşaatlarda, bu Tebliğin Ek-1’inde yer alan değerler ve hesaplamalar uyarınca belirlenen ebatlara uygun olmayan veya kalıcı deformasyona uğramış kalıp ve taşıyıcı kalıp iskelesi kullanılamaz. Kalıp ve taşıyıcı kalıp iskelesi malzemeleri her kullanımdan önce şantiye şefince kontrol edilir. Beton döküm işlemi bu Tebliğin Ek-2’sinde yer alan Form-1 düzenlendikten sonra yapılır. Bu Tebliğin Ek-2’sinde yer alan Form-2 düzenlenmeden kalıp ve taşıyıcı kalıp iskelesi sökümü yapılamaz.
(2) Bu Tebliğ hükümlerine göre kalıp ve taşıyıcı kalıp iskelelerinin; performans ve tasarım gerekleri ve bağlantı noktalarına dair hesaplamalar ve çizimler ilgili proje müellifince hazırlanır. Yapılan statik hesap neticesinde kalıp ve taşıyıcı kalıp iskelesinde kullanılacak malzeme, boyut, mekanik özellikler ve uygulama detayları tablo haline getirilebilir veya tip detay olarak sunulabilir.
(3) Kalıp ve taşıyıcı kalıp iskelelerine ait proje müellifince hazırlanan dokümanlar, yapı sahibi veya kanuni vekillerince yapı ruhsatiyesi almak için sunulan müracaat dilekçesi ekindeki ruhsat eki statik proje dâhilinde ilgili idareye teslim edilir.
(4) Yapı ruhsatının onayını müteakip, kalıp ve taşıyıcı kalıp iskelesinde kullanılacak malzeme, boyut, mekanik özellikler ve uygulama detaylarında tadilat ruhsatı düzenlenerek değişikliğe gidilebilir.
(5) Yüklenici tarafından ahşap ve/veya metal esaslı malzemeden olmak şartıyla; TSE belgesine sahip sistemlerin kullanılacağının talep ve beyan edilmesi halinde, üretici firma tarafından yapılan hesap ve detay çizimler, proje müellifinin uygun görüşü alınmak koşulu ile ruhsat eki statik proje dâhilinde kabul edilebilir. Ancak bu durum yüklenicinin ve proje müellifinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.
(6) Toplam yapı inşaat alanı 500 metrekareyi geçmeyen konut binaları ile 3194 sayılı İmar Kanununun 27 nci maddesi kapsamında yapı ruhsatı düzenlenmeden inşa edilebilen binalar haricinde taşıyıcı kalıp iskelesi olarak ahşap malzeme kullanılamaz.
(7) 3194 sayılı İmar Kanununun 27 nci maddesi kapsamındaki binaların etüt ve projelerinde de ikinci fıkradaki dokümanlar aranır.
(8) İlgili idare, yapı projelerini incelerken ikinci fıkradaki dokümanların bu Tebliğ ve Esaslarına uygunluğunu kontrol eder.
(9) Bu Tebliğ kapsamındaki kalıp ve taşıyıcı kalıp iskelelerinde; 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, 5/10/2013 tarihli ve 28786 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği ile ilgili diğer yönetmelik ve standartlarda belirtilen asgari koşullar sağlanır.
(10) Bu Tebliğ kapsamında tesis edilecek kalıplar ve taşıyıcı kalıp iskelelerinin hesap, proje, uygulama, söküm ve denetim dâhil tüm aşamaları 3194 sayılı İmar Kanunu ve 29/6/2001 tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanuna tabidir.
(11) Bu Tebliğ kapsamındaki kalıplar ve taşıyıcı kalıp iskeleleri 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, 3194 sayılı İmar Kanunu ve 29/6/2001 tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun uyarınca sorumlu teknik elemanların yönetim, gözetim ve denetimi altında, projesine ve malzeme gereklerine uygun olarak kurdurulur ve söktürülür.
Tasarım ve hesap esasları
MADDE 6 – (1) Bu Tebliğ kapsamındaki kalıplar ve taşıyıcı kalıp iskelelerinin tasarım ve hesaplamalarında bu Tebliğin Ek-1’inde yer alan esaslara uyulur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce; yapı ruhsatı verilen yapılar ve kamu kurum ve kuruluşlarınca ilanı veya yazılı olarak duyurusu yapılmış olan ihaleler için bu Tebliğ hükümleri uygulanmaz.
Yürürlük
MADDE 7 – (1) Bu Tebliğ 1/1/2022 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 8 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Çevre ve Şehircilik Bakanı yürütür.
Kalıp Altı İskele Yönetmeliği ve EK-1 ‘i (PDF) formatında indirin
Kalıp ve Kalıp Altı İskele Yönetmeliğini aşardaki linke tıklayarak indirebilirsiniz.
Kalıp Altı İskele Hesabı Excel Çözümü
Excel ile çözülmüş kalıp altı iskele yapıları için pratik bir çözüm olanağı sağlayan programı aşağıdaki linkten ücretsiz olarak indirebilirsiniz.